-
1 двоюродный
-ая; -оедвоюродная сестра (старшая)— ике туган апа
-
2 на
I предлог1) с вин. п. (при обознач. действия, направленного на поверхность или внешнюю сторону предмета)...га, өстенә2) с вин. п. (при обознач. лиц, организаций, на к-рые возлагается ответственность, работа и т. п.)...га, өстенә3) с вин. п. (при обознач. места, на к-рое направлено действие)...гапойти на завод — заводка бару; заводка эшкә керү
4) с вин. п. (по направлению, в сторону)...га,...га табаидти на голос — тавыш ишетелгән якка таба бару; тавышка таба бару
окна на восток — тәрәзәләр көнчыгышка таба [карый]
дверь на улицу — ишек урамга таба [карый]
5) с вин. п. (при обознач. соприкоснсвения, столкновения)...ганаткнуться на кого-л. в темноте — караңгыда кемгә дә булса барып бәрелү
6) с вин. п. (при указ. срока, времени)...та,...нена зиму — кышка, кыш айларына
на этот раз — бу юлы, бу очракта
со дня на день — бүген-иртәгә, тиз арада, тиз вакыт эчендә
7) с вин. п. (с какой целью, для чего-л.)...га8) с вин. п. (при обозначении цели, назначения)...лык9) разг.; с вин. п. (при обознач. специальности, профессии)...лыккаучиться на слесаря — слесарьлыкка уку;
10) с вин. п. (для, ради)...га, өчен11) с вин. п. (с сущ. "лад", "манера", "образец")...ча, буенча12) с вин. п. (при обознач. предмета, являющегося орудием действия)...га13) с вин. п. (при обознач. количества, меры)...га14) с вин. п. (при умножении, делении)...га15) с предл. п. (на вопрос "где")...да, өстендә16) с предл. п. (при обознач. лиц, предметов, одетых, облачённых во что-л.)...өстендә,...өстенә17) с предл. п. (при обознач. области, сферы деятельности)...да18) с предл. п. (при указ. на положение, состояние)...да булусостоять на чьём-л. иждивении — берәүнең тәрбиясендә тору
19) с предл. п. (при обозначении времени, срока)...да20) с предл. п. (в нек-рых устойчивых сочет.)...гандана ходу — барганда, барган шәпкә
21) с предл. п. (при обознач. предмета, являющегося нижней или внутренней частью чего-л.)...лы,...эчле22) с предл. п. (при обознач. средств передвижения)...да,...белән23) с предл. п. (при посредстве, с помощью чего-л.)...да24) с предл. п. (при обознач. вещества, к-рое входит в состав чего-л.)...га эшләнгән,...да эшләнгән,...лы,... кушып (катнаштырып) эшләнгән•- сорвать зло II частицамәна, возьми — мә, ал
- на-поди -
3 сторона
1) в разн. знач. як, тараф2) чит•- в стороне
- в сторону
- держаться в стороне
- на сторону
- со стороны
- с одной стороны …, с другой стороны …
См. также в других словарях:
чит — I. и. 1. Берәр әйбернең кырыйдагы урыны, шул кырый үзе 2. Берәр әйбер (урман, торак пункт һ. б. ш.) кырыендагы җир, урын. Юл, урам һ. б. ш. кырыенда, аларның һәр ике ягында буйдан буйга сузылган урын 3. Нин. б. мәйдан, өслек, тирәлекнең кырыен… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җир — 1. Кояштан өченче планета 2. күч. Бөтен дөнья җирдә юктыр. ҖИР ӨСТЕ – Аяк асты җир, идән һ. б. . Җиргә – Түбән таба, аска 4. Җир шарының өске катлавы, туфрак 5. Иген басулары, чәчүлек кырлар. Басуның аерым өлеше; бер иген үсә торган басу. Басуда… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
азман — 1. Зур зәңгәрсу кара корт, төклетураның зурысы; божан 2. Азгын, буйсынмаучы, башбаштак 3. Ике төрле хайван кушылудан туган яңа токым хайван (мәс. ат белән ишәк кушылудан) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
апай — 1. диал. Апа 2. диал. Кечерәк яшьтәге ир яки кыз туган. Үзеңнән кечерәкләргә эндәшү сүзе миңа бит, апаем, ике көнгә генә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ата — 1. Гаиләдә: балалары булган ир кеше; әти 2. Нәр. б. башлап нигез салучы Тукай – татар шигъриятенең атасы 3. с. Ир җенесеннән булган ата каз 4. с. Бик, үтә, атаклы ата куштан. АТА ЙОРТЫ – Туган йорт. АТА КАЙЧЫ – Өй түбәсе кыегына куелган кара… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тайлау — диал. Колынлау. II. ТАЙ – 1. Мишәрләрдә, борынгы гадәт буенча, кыз кардәшенең бер баласын тәрбиягә алган ир туган 2. Якын күргәннәрне хөрмәтләп атау сүзе Әбелмәних таем, юлың уң булсын. III. ТАЙ – иск. Курҗынның бер ягы (ике кесәсеннән берсе) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тудый — диал. 1. Ике яшьтәш яки адаш килендәшләрнең бер берсенә хөрмәтләп, иркәләп эндәшә торган сүзе 2. Туганнан туган кардәш … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тудыка — диал. 1. Ике яшьтәш яки адаш килендәшләрнең бер берсенә хөрмәтләп, иркәләп эндәшә торган сүзе 2. Туганнан туган кардәш … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тудыкай — диал. 1. Ике яшьтәш яки адаш килендәшләрнең бер берсенә хөрмәтләп, иркәләп эндәшә торган сүзе 2. Туганнан туган кардәш … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
яшь — I. с. 1. Балигъ булмаган, өлгермәгән; бала яшендәге. Урта яки олы яшькә җитмәгән. Балаларны ата анасыннан аерып күрсәткәндә фамилия алдыннан әйтелә 2. Тәҗрибәсез 3. Яңа гына, күптән түгел үсеп чыккан; җитлекмәгән (үсемлек тур.). Яңа оештырылган,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
